Aardwarmtepomp | Werking, soorten en kosten

Met een aardwarmtepomp kun je verwarmen door middel van de warmte van de aarde. Diep in de bodem blijft de temperatuur erg constant, en hoe dieper je gaat, hoe warmer het wordt. Deze warmte is een hernieuwbare bron van energie die uitstekend met een warmtepomp samen kan werken.

Hoe werkt een warmtepomp met aardwarmte?

Een warmtepomp met aardwarmte zal de energie uit de bodem halen door middel van een buizensysteem met koudemiddel. Deze soort warmtepomp heet dan ook wel een bodemwarmtepomp of geothermische warmtepomp. Het koudemiddel wordt door de buizen gepompt en zal de warmte van de bodem dan opnemen. Door een warmtewisselaar wordt deze warmte aan een ander koudemiddel afgegeven, wat op lage temperatuur verdampt. Deze damp wordt dan door de compressor verder samengeperst, wat de temperatuur nog verder verhoogt. Dan wordt de warmte aan het CV-water afgegeven in de binnenunit en begint de cyclus opnieuw.

Temperatuur

De bodemwarmtepomp haalt de warmte dus uit de bodem. De temperatuur hiervan is afhankelijk van hoe diep in de bodem de bron is geplaatst. Hoe dieper in de aarde, hoe warmer het namelijk is. Per 100 meter komt er ongeveer 3 graden Celsius bij. Bij een diepte tot 2 meter zal de bodemtemperatuur afhankelijk zijn van de seizoenen en kan deze tussen de 10 en 20 graden Celsius schommelen. Op ongeveer 100 meter diepte zal de temperatuur constant tussen de 10 en 12 graden Celsius liggen. Wanneer je naar echte aardwarmte boort, op 500 meter of meer, zal de temperatuur beginnen bij 25 graden Celsius. Op 4 kilometer diepte kan dit wel 140 graden Celsius worden. Hierdoor is het koudemiddel of water snel opgewarmd!

Is er verschil tussen aardwarmte en grond-water warmtepomp?

In de praktijk is een aardwarmtepomp en grond-water warmtepomp hetzelfde. Ze zullen allebei de warmte van de bodem gebruiken om je woning te verwarmen. Daarentegen is aardwarmte eigenlijk een stuk dieper dan bodemwarmte. Met aardwarmte gebruik je echt de warmte van de aarde, omdat de kern van de aarde ontzettend heet is en dit doordringt in de bodem. De bodemwarmte zelf is daarentegen te ondiep om van de aardkern te komen, en wordt daarom vooral opgewarmd door de zon. Hoe dieper dit zit, hoe langer het duurt voor de zonnewarmte doordringt, maar deze warmte blijft wel lang zitten. Het verschil tussen de aardwarmtepomp en bodemwarmtepomp ligt dus vooral in de diepte van de bron en waar de warmte in deze bron vandaan komt. Maar voor de particuliere markt worden deze termen door elkaar gebruikt, waardoor het weleens lastig kan zijn om te kijken welke soort precies wordt bedoeld.

Hoe diep gaat een warmtepomp op bodemwarmte?

Een warmtepomp op bodemwarmte zal hooguit tot 200 meter diep worden geplaatst. Dit is vaak meer dan genoeg voor een woning om het hele jaar door te kunnen verwarmen en koelen. Wanneer er echt aardwarmte nodig is, vaak alleen bij bedrijven, zal de bron van de warmtepomp op ongeveer 500 meter tot 4 kilometer diep worden geplaatst. Hoe diep er precies wordt geboord, is afhankelijk van hoe warm het water uiteindelijk moet zijn. Bij kokend water zal er tussen 3 of 4 kilometer diep worden geboord, een lagere temperatuur betekent ook een lagere diepte.

Welke soorten aardwarmtepomp zijn er?

Er zijn twee soorten aardwarmtepomp, die allebei op een iets andere manier de warmte uit de bodem halen. Het grootste verschil hierin zit in de installatie, voornamelijk hoe het buizensysteem is geplaatst. Dit systeem kan verticaal in de grond worden geplaatst, maar ook horizontaal.

Verticale captatie

Bij een verticaal buizensysteem gaan de buizen vaak 40 tot 160 meter diep de grond in. Dit is voor een bodemwarmtepomp. Bij een echte aardwarmtepomp gaan de buizen nog veel dieper de grond in, van 500 meter tot wel 4.000 meter diep. De temperaturen zijn op deze diepte zo hoog dat je makkelijk water kunt laten koken, waardoor dit een uitstekende optie is voor industriële toepassingen.

Horizontale captatie

Bij horizontale captatie wordt het buizensysteem ongeveer 80 tot 100 centimeter diep onder de grond gelegd. Door de ondiepe plaatsing is dit een stuk makkelijker en minder arbeidsintensief, maar je hebt er veel meer oppervlak voor nodig. Een horizontaal buizensysteem kan wel 200 tot 400 vierkante meter omvatten. Omdat de bodemtemperatuur op deze diepte minder constant is, heb je meer leidingen nodig om eenzelfde rendement te garanderen.

Wat kost een bodemwarmtepomp installatie?

Een aardwarmtepomp kost gemiddeld € 23.000 tot € 27.000, inclusief installatie en BTW. Hoe dieper er geboord moet worden, hoe duurder de installatie zal zijn. Hierdoor is het de duurste soort warmtepomp, omdat de plaatsing ingewikkeld is en veel arbeidsuren kost. Ook heb je meer materiaal nodig voor deze soort warmtepomp, omdat het buizensysteem (wat de buitenunit vervangt) erg groot is om bij de warmtebron te kunnen komen.

Wat kost de diepteboring voor een warmtepomp?

Bij een aardwarmtepomp heb je al snel diepteboringen nodig, maar ook bodemwarmtepompen hebben deze vaak nodig. Zodra je dieper de grond in moet, zullen er geothermische boringen nodig zijn om op de juiste diepte te kunnen komen. Deze boringen kosten gemiddeld € 4.000 tot € 6.500 per boring. Deze kosten zitten al bij de prijs voor de aardwarmtepomp inbegrepen, ook wanneer je een offerte opvraagt. Daarentegen kunnen deze prijzen oplopen wanneer er dieper geboord moet worden of als er meerdere boringen moeten gebeuren.

Is er mogelijkheid tot subsidie?

Ook een bodemwarmtepomp komt in aanmerking voor ISDE subsidie, mits het energielabel minstens A++ is en het model op de meldcodelijst staat. Gemiddeld is de subsidie voor deze soort warmtepomp tussen de € 3.750 en € 5.100, afhankelijk van de aankoopprijs. Grondboringen vallen niet onder de subsidie, maar de warmtepomp zelf wel.

Offertes voor aardwarmtepompen vergelijken?

Een aardwarmtepomp is een erg zuinige manier om je woning te verwarmen en te verkoelen. Door vrijblijvend offertes op te vragen weet je zeker dat je de beste prijs krijgt!

Ontvang offertes en advies op maat

Wat zijn de voordelen en nadelen van aardwarmte?

Een warmtepomp blijft een grote investering, en een aardwarmtepomp is de grootste investering van deze allemaal. Hierdoor is het extra belangrijk om de voordelen en nadelen goed tegen elkaar af te wegen, zodat je zeker weet dat je de juiste keuze maakt. Een geothermische warmtepomp heeft veel grote voordelen, maar ook een aantal flinke nadelen waar je rekening mee moet houden. 

Voordelen van aardwarmtepomp

De voordelen van de aardwarmtepomp liggen vooral in de efficiëntie en duurzaamheid. Omdat de bodemtemperatuur zo consistent is, blijft het rendement van deze warmtepomp het hele jaar door hetzelfde. Hierdoor is de COP consistent en heb je minder stroom nodig om het gewenste effect te krijgen. Omdat deze soort warmtepomp geen buitenunit heeft, is deze ook erg stil en zie je de warmtepomp bijna niet. 

Effectief verwarmen en koelen

De aardwarmtepomp is het meest effectief in verwarmen en koelen van alle soorten verwarmingssystemen. Dit komt onder andere door de efficiënte manier van werken, omdat je weinig stroom nodig hebt om de bodemwarmte om te zetten in verwarming. Ook kun je passief koelen met deze warmtepomp, waarbij je helemaal geen elektriciteit nodig hebt om je woning toch af te koelen. Omdat je voor de bodemwarmtepomp echt lage temperatuur verwarming nodig hebt, en een goed geïsoleerd huis, is de verwarming en verkoeling ook een stuk effectiever. Door al deze factoren is het een enorm goede optie voor een duurzaam huis.

Lange levensduur en weinig onderhoud

Omdat deze warmtepomp nauwelijks een buitenunit heeft, en in plaats daarvan een buizensysteem heeft dat diep onder de grond zit, heeft deze soort minder onderhoud nodig dan andere soorten warmtepompen. Ook is de levensduur hierdoor een stuk langer dan van luchtwarmtepompen. De initiële investering is dan wel redelijk hoog, maar daarna ben je een stuk goedkoper uit qua onderhoud en vervanging en kun je lang gebruik maken van dit systeem.

Nadelen van een grondwarmtepomp

Er zijn ook een aantal nadelen die bij de aardwarmtepomp horen. Je hebt vaak wel aanpassingen in je woning nodig voor je over kunt gaan op de installatie van een aardwarmtepomp. De warmte van de bron is erg consistent, maar alsnog relatief laag. Via het gehele proces van de warmtepomp krijg je een bruikbare temperatuur, maar zonder een goede mate van isolatie zal de warmte uit de grond niet genoeg zijn om jouw woning te verwarmen. De investering kan dus een stuk duurder uitvallen, afhankelijk van hoe de warmteverliesberekening is en of je meer moet isoleren of niet.

Hoge prijs door installatie

De prijs van een aardwarmtepomp ligt erg hoog vergeleken met een luchtwarmtepomp. Dit komt vooral door de benodigde diepteboringen om de bron te bereiken. Hoe dieper de warmte uit de grond moet worden gehaald, hoe hoger de prijs van het systeem, maar je krijgt er wel een beter rendement voor terug. Ook kan het zo zijn dat je meer geld kwijt bent aan het aanpassen van je woning, waardoor de kosten oplopen.

Vaak vergunning nodig

Door de grondboringen heb je vaak een vergunning nodig bij het plaatsen van de leidingen voor de aardwarmtepomp, helemaal bij een verticale plaatsing. Maar ook bij een horizontale plaatsing heb je minstens een meldplicht, omdat warmte uit de grond winnen een effect op het milieu kan hebben. In sommige gevallen is het niet wenselijk om in de grond te boren of om meer leidingen te plaatsen. Dan zul je dus sowieso voor een luchtwarmtepomp moeten kiezen.

Aardwarmtepomp aanleggen bij bestaande woning? 

Een aardwarmtepomp aanleggen bij een bestaand huis is een groot project, waar niet altijd de tijd, ruimte en geld voor is. Helemaal bij een woonwijk die al langere tijd staat, is er vaak gewoon geen plek om bodemwarmte als bron van verwarming te gebruiken. Wanneer dit wel een mogelijkheid is, dan is het alsnog een goed idee om voor de bodemwarmtepomp te kiezen.

Daarentegen is het plaatsen van een bodemwarmte bron bij nieuwe woningenbouw een effectievere oplossing. Je kunt meerdere woningen tegelijk aan deze bron verbinden, waardoor je meteen de behoefte aan gas en andere fossiele brandstoffen vermijdt. Door dit soort grotere projecten meteen bij nieuwbouw aan te pakken, kun je hele wijken in een keer op een duurzame manier gaan verwarmen.

Installateur gezocht om warmtepomp te plaatsen?

Een aardwarmtepomp heeft een specialistische installatie nodig, vanwege het grote buizensysteem en flinke diepte waarop gewerkt moet worden. Door onderstaande formulier in te vullen, brengen wij je in contact met ervaren installateurs die deze klus goed uitvoeren.