NL
NLGeothermische warmtepomp | Werking, plaatsing en prijs
Een geothermische warmtepomp haalt energie uit de bodem om jouw woning te verwarmen en te verkoelen. Door de consistente temperatuur van de bron is dit een van de meest efficiënte manieren van verwarming.
Wat is geothermie?
Geothermie is ook wel bekend als aardwarmte en is de warmte van de aarde zelf. Dit zit erg diep in de aarde, vanaf 500 meter diepte. Je kunt hiermee water tot wel 120 graden verwarmen, waardoor je veel mogelijkheden hebt. Zo diep boren is erg duur en ook niet nodig voor het verwarmen van een woning. Hiervoor kan bodemwarmte het beste gebruikt worden, wat op dieptes tot 500 meter wordt gewonnen. Dit is deels ook warmte van de aarde zelf, maar ook de warmte van de zon die tot ver in de bodem doordringt.
Hoe werkt de geothermische warmtepomp?
Een geothermische warmtepomp werkt meestal op bodemwarmte bij particulier gebruik. Hierbij wordt een buizensysteem in de grond aangebracht, waar koudemiddel doorheen wordt gepompt. Dit koudemiddel wordt opgewarmd door de bodemwarmte, waarna het weer naar boven wordt gepompt en in de binnenunit van de warmtepomp verder wordt opgewarmd en je woning daarna zal verwarmen. Het afgekoelde koudemiddel wordt weer terug de bodem in gepompt om de cyclus opnieuw te beginnen.
Met een gesloten buizensysteem zul je alleen met koudemiddel werken, maar een open buizensysteem is ook mogelijk. Hierbij wordt water omhoog gepompt om te gebruiken voor de verwarming, waarna het weer terug naar de bron wordt gebracht om opnieuw op te warmen. Deze manier wordt voor water-water warmtepompen gebruikt, maar ook voor aardwarmte warmtepompen, die het diepste in de grond zitten. Al deze soorten vallen onder de grond-water warmtepomp, maar kunnen ook bodemwarmtepompen heten.
Koelen en verwarmen
Vanwege de constante temperatuur van de bodem is het niet alleen mogelijk om te verwarmen, maar kun je ook koelen in de zomer. In dat geval wordt de werking van de warmtepomp omgedraaid en zal er warmer water uit je woning naar de bron worden gepompt, waar deze afkoelt door de lagere temperatuur. Niet alleen zorgt deze passieve koeling voor gelijkmatige en duurzame verkoeling, het zorgt er ook voor dat dit een hernieuwbare bron van energie is, omdat je op deze wijze ook zelf de warmte aanvult.
Hoe diep boren voor de warmtepomp?
Een volledig geothermische warmtepomp heeft een bron tussen 500 meter en 4.000 meter diep. Daar kun je de echte aardwarmte vinden om de hoge temperaturen te bereiken. Voor een bodemwarmte warmtepomp hoeft er tussen de 40 en 160 meter diep te worden geboord. Bij een horizontaal buizensysteem hoeft er nauwelijks geboord te worden, deze ligt gemiddeld 80 tot 100 centimeter onder de grond.
Hoe moet je de geothermische warmtepomp plaatsen?
Het grootste deel van de installatie is de grondboringen. Welke soort geothermische warmtepomp je kiest, de bron ligt altijd in de bodem, waardoor de werkzaamheden redelijk intensief zijn. Er is genoeg ruimte nodig om het buizensysteem te plaatsen en de benodigde machines bij de juiste plek te laten komen. De binnenunit is eenzelfde plaatsing als bij andere soorten warmtepompen, waardoor dit een relatief simpele klus is vergeleken met de bodembron plaatsen.
Optie 1: verticale bodem warmtepomp
Een verticale bodem warmtepomp heeft weinig ruimte aan de oppervlakte nodig, maar moet wel diep de grond in kunnen. Hierdoor is een verticaal captatienet een goede optie voor woningen met weinig extra grond of in een woonwijk. Ook is de temperatuur meer consistent als je dieper de grond in gaat, waardoor deze soort meer rendabel is.
Optie 2: horizontaal bodemwarmte pomp
Voor een horizontaal buizensysteem heb je een paar honderd vierkante meter aan grond nodig. Omdat het horizontale captatienet niet diep de grond in gaat, is er een groter oppervlak nodig om de benodigde warmte te verzamelen. Deze variant is niet geschikt voor huizen met weinig beschikbare grond, maar kan ook problemen opleveren als je graag een mooie tuin hebt. Je kunt niet veel bovenop het horizontale captatienet planten, omdat wortels een groot probleem kunnen zijn voor de buizen.
Optie 3: grondwater warmtepomp
Een grondwater warmtepomp is ook een optie voor de bodemwarmtepomp. Hierbij wordt een open buizensysteem geplaatst, wat water oppompt en naderhand weer terug brengt naar de bron om opnieuw op te warmen. Hoe diep de buizen moeten worden geplaatst is afhankelijk van waar het grondwater zich bevindt en hoe warm het water moet zijn. Dit kan verschillen van 40 meter tot wel 4.000 meter.
Ontvang offertes en advies op maat
Hoeveel kost de bodem-water warmtepomp?
Een bodem-water warmtepomp kost gemiddeld € 23.000 tot € 27.000, inclusief installatie. Dit is de duurste soort warmtepomp vanwege de ingewikkelde installatie, maar zal ook het beste rendement en langste levensduur hebben van alle soorten warmtepompen. Geothermische energie zal hopelijk in de toekomst goedkoper worden naarmate het meer wordt toegepast.
Wat kost een grondboring voor een warmtepomp?
De grondboring is een van de grootste delen van de investering, omdat er veel apparatuur en arbeidsuren bij nodig zijn. De prijzen voor de boringen liggen tussen € 4.000 en € 6.500, afhankelijk van hoe diep er geboord moet worden. Een grotere diepte voor de boringen, bijvoorbeeld bij verticale lussen, zijn duurder om te realiseren dan wanneer er slechts een ondiep horizontaal captatienet moet worden geplaatst. Deze kosten zijn al bij de prijs voor de warmtepomp inbegrepen.
Zijn er subsidie mogelijkheden?
Een bodemwarmtepomp kan in aanmerking komen voor ISDE subsidie, als deze een energielabel van minstens A++ heeft. De subsidie zal gemiddeld € 3.750 tot € 5.100 zijn, waardoor de investering iets lager wordt. Het is afhankelijk van het model dat je kiest en de prijs hiervan hoeveel subsidie je uiteindelijk voor in aanmerking komt.
Aandachtspunten bodemwarmte pomp
Een geothermische warmtepomp is een grote investering met een goed rendement, maar is erg lastig om te plaatsen. Omdat er vaak diep geboord moet worden, is de installatie ingewikkeld en duur. Ook is het niet altijd mogelijk om deze warmtepomp te plaatsen vanwege de verschillende eisen waaraan voldaan moet worden. Het beste is om deze soort warmtepomp te plaatsen bij nieuwbouw, omdat de plaatsing dan het makkelijkste en dus het goedkoopste is.
1. Vergunningen zijn vaak nodig
Voor grondboringen heb je vaak een vergunning nodig. Bij een verticaal buizensysteem, die erg diep de grond in gaat, moet er een OBM (omgevingsvergunning beperkte milieutoets) worden aangevraagd. Een systeem dat grondwater gebruikt heeft een vergunning Waterwet nodig. Daarbij heb je een meldingsplicht voor alle bodemwarmtepompen en zijn er bepaalde gebieden waar het verboden is om te boren naar warmte uit de bodem. Al deze regels kan het ingewikkeld maken om deze soort warmtepomp te plaatsen of het zelfs verbieden.
2. Goed rendement maar grote investering
Vanwege de benodigde geothermische boringen voor dit systeem is een grote investering voor deze warmtepomp nodig. Je krijgt er het hoogste rendement voor terug, omdat de warmte uit de bodem niet zal verschillen met de verschillende seizoenen. De types warmtepompen die de buitenlucht gebruiken zien hier wel veel verschillen in en zijn daarom minder rendabel. De grote investering, niet alleen qua prijs maar ook in de hoeveelheid ruimte die dit systeem kan opnemen, is iets waar je rekening mee moet houden, maar je krijgt er wel veel voor terug. Wanneer de investering van geld en ruimte lastig wordt, kan een lucht-water warmtepomp in plaats van een geothermische warmtepomp een goed alternatief zijn.
3. Goede isolatie is vereiste
Om geothermische energie zo efficiënt mogelijk te gebruiken, heb je een goed geïsoleerde woning nodig. Ook moet de woning geschikt zijn voor lage temperatuur verwarming. De gemiddelde nieuwbouwwoning zal op basis van deze eisen zijn gebouwd, maar al bestaande bouw heeft soms grote verbouwingen nodig om goed met deze soort warmtepomp te kunnen werken. Het vermogen van de warmtepomp kan niet hoger worden gemaakt om een gebrek aan isolatie op te vangen, waardoor je zeker moet weten dat jouw woning geschikt is voor de bodemwarmtepomp.
Geothermische warmtepomp: vrijblijvende offertes
Een geothermische warmtepomp is erg efficiënt en geeft een hoog rendement, maar is ook een grote investering. Door offertes aan te vragen en te vergelijken kun je de beste prijs voor jouw warmtepomp realiseren.